Światłolecznictwo
polega na stosowaniu promieniowania słonecznego lub promieni pozafioletowych oraz podczerwonych — ze sztucznych źródeł światła (famp wszelkiego rodzaju) – do leczenia chorób skóry i różnych wad kosmetycznych.
Leczenie słońcem, jego dodatnie i ujemne strony, oraz wiadomości wstępne na temat promieniowania świetlnego omówiono już poprzednio. Obecnie zostaną omówione tylko sztuczne źródła promieniowania i ich zastosowanie w lecznictwie.
Najczęściej używane źródło promieniowania pozafiołkowego stanowią lampy kwarcowe. Istnieje wiele odmian tych lamp, a do najczęściej spotykanych należą: model Jesionka, o dużej, prostokątnej głowicy (mający zastosowanie w szpitalach i dużych zakładach fizykoterapii do naświetlań zbiorowych) oraz model Bacha, o głowicy kulistej – do naświetlań indywidualnych. Istnieją także małe lampy kwarcowe, zwane popularnie słońcami górskimi. Te ostatnie są stosowane najczęściej w gabinetach kosmetycznych albo przez pacjentów w domu.
Do naświetlań promieniami pozafiołkowymi i cieplnymi służą lampy łukowe (Finsena i Kromayera, rzadziej obecnie stosowane) oraz żarówki ultrafioletowe (Vitalux, Ultravitalux i Perihel). W dobrze wyposażonych gabinetach kosmetycznych najczęściej naświetla się lampą Vitalux. Źródłem światła jest żarówka ultrafioletowa — ze szkła przepuszczającego promienie podczerwone, świetlne i pozafiołkowe. Ilość tych ostatnich jest tu znacznie mniejsza niż w lampach kwarcowych.
Lampa Ultravitalux
można ją spotkać w gabinetach kosmetycznych ponieważ kosmetyczki bardzo je sobie chwalą. Jest zbudowana na tej samej zasadzie, co Vitalux. Żarówka jest blado srebrzysta i spłaszczona na wolnym końcu. Wytwarza ona nieco większą ilość promieni pozafiołkowych i ma nieco silniejsze działanie, zbliżone do lampy kwarcowej. Technika naświetlań jest podobna, jak przy lampie Vitalux. Należy jednak zachować większą ostrożność, aby zapobiec oparzeniom skóry.
Lampa Perihel
jest kombinacją promieni pozafiołkowych i podczerwonych. Żarówka tej lampy, wykonana ze specjalnego szkła, zawiera mieszaninę gazów szlachetnych oraz elektrodę z włókna wolframowego. Po kilku minutach naświetlania powstaje zaczerwienienie skóry, które staje się wyraźnie widoczne dopiero po 7-8 godz. od ukończenia naświetlań. Lampa Perihel ma podobne działanie na skórę, jak Vitalux i Ultravitalux. Lampa Minina i lampa Sollux służą do naświetlań długofalowymi promieniami czerwonymi, podczerwonymi i cieplnymi.
Lampa Minina
lampa
Znajdująca się w każdym gabinecie kosmetycznym, a często w domu (jest tania, mała i prosta w obsłudze) – składa się z małego, ręcznego reflektora z żarówką węglową (o sile 50-100 Watt), ze szkła białego, niebieskiego, zielonego, fioletowego lub czerwonego; najczęściej stosowane są żarówki niebieskie i czerwone. Naświetlanie lampą Minina wykonuje się w gabinetach kosmetycznych jako zabieg przygotowawczy do oczyszczania skóry. Przy cerze suchej, mało zanieczyszczonej, naświetla się żarówką niebieską. Żarówka czerwona ma zastosowanie przy cerze tłustej, ’ bladej i mniej wrażliwej. Naświetlać należy z odległości 0,5 m od 10 do 30 min. Żarówki niebieskiej lub fioletowej używa się przy leczeniu odmrożeń twarzy, rozszerzonych naczyń krwionośnych, trądzika różowatego. Działa ona łagodząco, przeciwbólowo i uspokajająco. Czerwonej żarówki używa się przy leczeniu odmrożeń rąk i nóg, czyraków, blizn (zmiękcza je i wygładza), skóry bladej i niedokrwionej.
Lampa Sollux
ma działanie podobne do lampy Minina, tylko nieco mocniejsze. Produkowana jest w dwu odmianach. Model duży, służący do naświetlań całego ciała, składa się z dużego stojaka, reflektora i żarówki napełnionej obojętnym gazem, argonem lub azotem (pod ciśnieniem 1-3 atm) o mocy 1000 Watt. Mały model stołowy ma dużo większe zastosowanie w kosmetyce; jego żarówka jest znacznie słabsza (300-500 Watt). Odległość od pacjenta przy użyciu małego modelu powinna wynosić 50 cm, a czas naświetlań -5-30 min. Lampy Infrarouge, Diamix i Pantahelion służą do naświetlań promieniami podczerwonymi (cieplnymi).
Lampa Infrarouge
przypomina grzejnik elektryczny, z tym że te ostatnie wysyłają promienie podczerwone o znacznie krótszej fali, nie wnikające wgłąb skóry. Generator lampy Infrarouge można wkręcić do reflektora lamp Vitalux lub Ultravitalux. Lampa Infrarouge wysyła długofalowe promienie podczerwone, niewidzialne, przenikające na kilka centymetrów wgłąb skóry. Działa ona podobnie jak diatermia, wywołując przekrwienie i przegrzewając głębiej położone tkanki. Odległość od lampy powinna wynosić niecałe 50 cm, a czas naświetlań — 5—15 min. W gabinetach kosmetycznych naświetlanie lampą Infrarouge stosuje się przede wszystkim po oparzeniach diatermią i pomieniami pozafiołkowymi (kwjarcowka lub słońce), przy leczeniu odmrożeń i blizn. Lampy Diamix i Pantahelion stanowią połączenie promieniowania podczerwonego ze światłem widzialnym, a stosowane są w tym samym celu co lampa Infrarouge.
